मानिस स्वभावले नै स्वार्थी र पक्षपाती हुन्छ। तर, त्यो स्वार्थी अथवा पक्षपातीपनमा पनि सापेक्ष र निरपेक्षताको सीमा हुन्छ र त्यसैका आधारमा मूल्यांकन र स्वीकार्य हुन्छ पनि। सापेक्षित रुपमा स्वार्थी वा पक्षपाती देखिनु स्वाभाविक नै मानिन्छ। तर, जब त्यो पक्षपातमा निरपेक्षता झल्किन्छ त्यो अस्वाभाविक र निन्दनिय हुन्छ। यसैको पछिल्लो उदाहरण हो, राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाको नियुक्ति प्रक्रियादेखि सपथ ग्रहण समारोहमा देखाएको निम्नकोटीको व्यवहारसँगै आफैले नियुक्त गरेको सरकारको महान्यायाधिवक्ताको सपथका लागि देखाएको असहिष्णतापूर्ण कदम। मानिस एउट सामाजिक प्राणी हो। उसले समाजमा समयको माग र आवश्यकता वमोजिम आफ्नो योग्यता, क्षमता अनुसारको अवसर पाउँछ र सोही मुताविक दायित्व बहन पनि गर्दछ। यसरी कुनै पनि संस्थाको दायित्व निर्वाह गर्ने क्रममा सबै मानिस सफल वा असफल हुँदैनन्। मानविय स्वभाव र कमजोरीका कारण कतिपय व्यक्तिले आफ्नो पदिय दायित्व र भूमिका निर्वाहका क्रममा जान÷अन्जानवस त्रुटि गर्दछन् र सफल÷असफल हुने गर्दछन्। तर, झण्डै विगत साढे तीन वर्षयता राष्टपति भण्डारीले देखाएको व्यवहारमा मानविय स्वभावजन्य कमजोरी कम र नियतजन्य त्रुटि ज्यादा झल्किएका छन्। त्यसलाई सामान्य रुपमा लिन सकिँदैन। गत आमनिर्वाचन पूर्वको सरकार र त्यसपछिको सरकारको नेतृत्वकाबीचमा भण्डारीले देखाएको व्यवहार व्यक्ति विशेषमा फरक फरक देखिएको छ। चाहे तत्कालिन सरकारका प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा सरकारले अघि बढाएका कतिपय अध्यादेश वा राजनीतिक मनोनयनका सवालमा होस् वा निर्वाचन परिणाम नसकिँदै प्रक्रिया मिचेर संसदीय दलको बैठक अगावै सांसदको वैधता नपाएका एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीलाई प्रधानमन्त्री पदमा नियुक्तिको प्रक्रियादेखि पछिल्लो पटक सर्वोच्च अदालतको आदेशमा प्रधानमन्त्रीमा नियुक्त भएका कांग्रेस सभापति देउवाको नियुक्ति तथा सपथपछि देखाएको अशिष्ट व्यवहार। यी सबैमा राष्ट्रपति भण्डारीको व्यवहार सिंहदरबारको शीर्षासनमा बस्ने व्यक्ति बमोजिम बेग्लाबेग्लै रुपमा देखिएको छ। चाहे सरकार गठनको प्रक्रियामा देखाएको पक्षपातपूर्ण कदम होस् वा ओलीले सपथ ग्रहणका क्रममा ‘त्यो पर्दैन’ भन्दैगर्दा पदिय मर्याता र दायित्वलाई शीतल निवास नजिकैैको टुकुचामा टिचिङ हस्पिटलको फोेहोरसँग विसर्जन गरेर ‘हि, हि’ गर्ने र देउवाले सपथ लिएपछि उनको अनुहारतर्फ हेर्दा पनि नहेरि सामान्य शिष्टाचार पनि नदेखाई पिठ्यू फर्काएर बाहिरिने कार्य। यी सबैमा एमाले पूर्व उपाध्यक्ष विद्यादेवी भण्डारीको होइन, जनताको संघर्षबाट स्थापित संवैैधानिक सर्वोच्च साझा संस्था ‘राष्ट्रपति’को गरिमालाई तिलाञ्जली दिइएको छ। उक्त घटनाको विषयमा पत्रपत्रिका, सामाजिक संजाल र आम जनमानसमा परेको नमिठो छाप भुल्न नपाउँदै र त्यसबाट पाठ सिक्न भुलेर राष्ट्रपति भण्डारीले शुक्रबार अर्को महाभूल गरेकी छिन्। त्यो हो, स्थापित मान्यता, परम्परा र अभ्यासलाई तोड्दै महान्यायाधिवक्ताको सपथका लागि शीतल निवासको ढोकामा भोटेताल्चा ठोक्ने नित्कृष्ट कार्यको थालनी। एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओली राजनीतिक व्यक्ति हुन् जसले संविधान र शासन व्यवस्था भन्दामाथि रहेर राजषी ताज पहिरनको लहडमा पार्टीभित्रको आन्तरिक विवाद समाधान गर्न नसक्दा सत्ताच्यूत भए। उनले त्यसको झोक र आवेग बालुवाटारबाट राष्ट्रिय संचारमाध्यममार्फत र बालकोट पुगेपछि घरको कौसीबाट आफ्ना विरोधीविरुद्ध विष वमन गरे। एमाले पूर्वउपाध्यक्ष भण्डारीलाई आफ्नो पार्टी अध्यक्ष ओलीको चोटले घाइते बनाएको पनि हुन सक्दछ। तर, त्यो राजनीतिक व्यक्तिको चोटले देशको साझा संवैधानिक संस्था ‘राष्ट्रपति’ विटुलो हुन देश र जनतासँगै स्वयं गरिमामय संस्थाको निम्ति पनि दुर्भाग्य हो। तर, राष्ट्रपति भण्डारीले नवनियुक्त प्रधानमन्त्री देउवादेखि उनले नियुक्तिको सिफारिस गरेका महान्यायाधिवक्ता खम्बबहादुर खातीको सपथ ग्रहणमा शीतल निवासको ढोका बन्द गरेर एमाले उपाध्यक्षकै हैसियतमा विष वमन गरेकी छिन्। यसरी आफ्नो रुष्टता प्रकट गर्ने र विष वमन गर्ने क्रममा भण्डारीले आफ्नो पदिय मर्याता र हैसियत भुसुक्कै बिर्सिएकी छिन्। उनले बुझ्नु पर्दछ, कि कुनै पनि संस्थामा पदिय जिम्मेवारी बहन गर्दैैगर्दा सफल र असफलतासँगै व्यक्तिको गुण अवगुणको पनि मूल्यांकन हुन्छ। त्यो पद भन्दा बाहिर पनि मानिसको जीवन छ। पदिय जिम्मेवारीमा रहेर काम गर्दा राम्रो वा नराम्रो के गर्यो त्यो मूल्यांकन सिंगो समाज वा आगामी पुस्ताले गर्दछ। कहिलेकाहीँ आफूले चाहेको अतिप्रिय व्यक्तिको तन वा मनमा चोट लाग्दा आफन्तको मनमा पनि मानसिक रुपमा चोट पर्दछ। कतिपय अवस्थामा त प्रियजनको चोटमा मानसिक झड्का नै लागेर मानिस मुर्छित हुन सक्दछ पनि। तर, कुनै व्यक्तिको चोटले संस्था घायल अथवा अचेत भएर कोमामा जानु हुँदैन। जतिसुकै गम्भीर चोटमा पनि होस नगुमाई धैर्यता र सहाससँगै विवेक र विधिसंगत मार्ग पहिल्याएर चुनौतिको सामना गर्न सक्ने व्यक्तिका लागि मात्रै नेपालको संविधानमा राष्ट्रपतिलाई देशको साझा सर्वोच्च संस्थाको रुपमा परिकल्पना गरिएको हो। तर, त्यो भावना र चाहनामा भण्डारीले राष्ट्रपतिको पदिय मर्यादा र भूमिकालाई चटक्कै बिर्सिएर पूर्व एमाले उपाध्यक्ष र ओलीको सारथीका रुपमा प्रस्तुत भइन्। फलस्वरुप उनले अदालतको आदेशमा देउवालाई प्रधानमन्त्रीमा नियुक्ति दिँदा संविधानको धारा ७६ को उपधारा ५ लाई गायव पारेर साढे दुई घण्टासम्म दलका नेताहरुसँग शीतल निवासमा पैंठाजोरी खेल्ने असफल प्रयास गरिन्। त्यसपछि देउवाको सपथ पश्चात उनलाई बधाई तथा शुभकामना पनि नदिएर हिडिन्। हुनतः यसअघि पनि उनले विघटित नेकपाका ८२ सांसदले बुझाएको हस्ताक्षर नै ६ घण्टासम्म शीतल निवासको बाटोहुँदै बालुवाटारका ओलीलाई बुझाइदिएर वफादारिताको नमूना प्रदर्शन गरेकी थिइन्। आज पनि उनले महान्यायाधिवक्ताको सपथ प्रक्रियामा राष्ट्रपतिको सट्टा अध्यक्ष कमरेडको वफादार सिपाहीका रुपमा संविधान र विधिको शासनमाथि असहिष्णुता र अकमण्र्यताको भुत्ते मुङ्ग्रो बजार्ने दुश्कर्म गरेकी छिन्। उनको यो कदमले देशमा स्थापित संघीय लोकतान्त्रिक गणन्त्रात्मक संविधान र त्यसले परिकल्पना गरेको शासन व्यवस्था आफूलाई फाइदा नपुग्ने अवस्थामा एमाले अध्यक्ष ओलीसँगै कुममा कुम जोडेर फाल्न तत्पर रहेको सन्देश दिएकी छिन्। यो उनको सुविचारित कदम हो वा ओली सत्ताच्यूत भएपछि परेको मानसिक असरको परिणाम, त्यो उनै जानून्। तर, जेसुकै भएपनि भण्डारीका यी कदम अशोभनिय र निन्दनिय छन्।